Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Nedir?
Çelik Geri Dönüşümünün Önemi
Geri dönüşüm, yeniden değerlendirme özelliğine sahip malzemelerin birtakım işlemlerden geçirilerek tekrar ham maddeye dönüştürülmesi işlemidir. Doğadaki su, enerji, karbon gibi birçok kaynağın gereksiz kullanımını önlemek için üretim süreçlerinde atık yönetimi ve geri dönüşüm oldukça önemlidir.
Çelik materyali de geri dönüşüme oldukça elverişli olan bir üründür. Tüm dünyadaki geri dönüşüm pazarında kullanım alanı ve miktar olarak büyük bir paya sahiptir. Çelik ve paslanmaz çelik özelliğe sahip olan hemen hemen her malzeme ya da nesne geri dönüşüm için %100 uygundur ve birçok kez geri dönüştürülebilir. Örneğin; paslanmaz çelik, hurda motorlu araçlar göz önüne alındığı zaman geri dönüşüm pazarında büyük bir miktara sahiptir.
Çelik geri dönüşümü, kullanılmış ürünlerin belli bir yerde toplandıktan sonra fiziksel ve kimyasal bazı işlemlerden geçirilmesi sonucu tekrar kullanılmasını ifade eder. Bu uygulama sayesinde çelik üretiminde kullanılan demir cevherinin yeniden çıkarılması da büyük ölçüde engellenebilir. Böylece demir cevheri çıkarılması, toplanması ve taşınması aşamasında kaynakların gereksiz kullanımının önüne geçilir. Ayrıca geri dönüştürülmüş çelik, yeni ham maddeden elde edilen çeliğe oranla %75 daha az enerji kullanır. Doğal kaynakların korunmasına önemli derecede katkı sağlayan geri dönüşüm yöntemi sadece çevresel olarak değil, aynı zamanda ekonomik açısından da birçok firma için avantajlıdır.
Geri Dönüşüm Süreçleri ve Teknolojileri
Geri dönüşüm, atık duruma düşen ürünlerin toplanması, ayrıştırılması, işlenmesi ve tekrar kullanıma kazandırılması gibi süreçleri içerir. Bu süreç sırasında birtakım kimyasallar kullanılır. Böylece atık durumdaki ürünler birçok alanda kullanılabilen yeni ürünlere dönüştürülür. Çelik de geri dönüşüme en uygun olan ürünlerin başında gelir. Atık durumdaki çelikler de belli işlemler sonucu tekrar kullanıma kazandırılır. Çeliklerin dönüşüm süreçleri ise şu şekildedir:
● Çeliğin geri dönüşüm süreci, hurda durumdaki metallerin ve nesnelerin toplanması ile başlar. Toplama işlemi; inşaat, otomotiv ya da endüstriyel alandaki son kullanıcıların atık malzemeleri belirlenen geri dönüşüm kutularına atmasıyla gerçekleşir.
● Kutularda toplanan malzemeler ayrıştırılmak üzere geri dönüşüm tesislerine götürülür. Burada manyetik ekipmanlar kullanılarak geri dönüştürülemeyen ürünler ayrıştırılır. Aslında çelik %100 geri dönüştürülebilen bir malzemedir fakat bazı alaşımlı çelik içeriklerinde geri dönüştürülemeyen alaşım veya elementler bulunabilir. Bu özellikteki ürünler yeniden kullanıma sunulan ürünlerin kalitesiz olmasını etkileyebilir.
● Geri dönüşüme uygun çelik maddeler, özel makineler kullanılarak kırılma ya da kesilme işleminden geçirilir. Bu aşama atık malzemelerin hacminin küçültülerek geri dönüşüm işleminin daha verimli ve kolay yapılmasını sağlar.
● Hurdaların hacimleri azaltıldıktan sonra parçalama işlemine geçilir. Parçalama aşamasında atıklar küçük parçalara bölünür. Bu işlem geri dönüşüm sürecinde daha az enerji harcanması amacı ile yapılır. Ne kadar daha az enerji harcanırsa doğadaki karbon salınımı da o oranda azalır.
● Çeliğin ısıtılma aşaması, atık parçaların yüksek sıcaklıklardaki fırınlarda eritildiği bir süreci içerir. Geri dönüşüm tesisleri bu işlem sırasında farklı özelliğe sahip olan çelik türleri ayrı fırınlara yerleştirir. Kalite kontrol amacıyla yapılan bu işlem sonucu çelik parçalar sıvı hale dönüştürülür. Eritme aşamasında fırınların ısı derecesi, hurda çelik içerisinde yer alan alaşım elementlerin türlerine göre değişkenlik gösterir.
● Eritme aşamasından sonraki rafine aşaması ise erimiş çelik içerisinde bulunan döküntü, kir, yabancı madde gibi atıkların temizlenmesini sağlar. Bu aşamada çeliğin saflaştırılmasını sağlayan damıtma, bölge arıtma, kromatografi, elektroliz gibi çeşitli teknolojiler kullanılır. Saflaştırma, geri dönüştürülen çeliğin kalitesini ve sonuçlarını gösteren önemli bir aşamadır.
● Geri dönüşüm sürecinin son aşaması da çeliği katılaştırma işlemidir. Geri dönüşüm tesisleri, bu işlem için özel geliştirilen sistemler kullanır. Katılaşma sürecinde kullanılan ek kimyasal maddeler, erimiş çeliğin istenilen özellikte yeniden oluşmasına yardımcı olur. Elde edilen çelik çeşitli boyut ve şekillerde katılaştırılarak birçok farklı alanda kullanıma hazır hale getirilir.
Çelik Geri Dönüşümünün Çevresel Faydaları
Çeliğin geri dönüştürülme süreci, çevresel açıdan birçok fayda sağlar. Bu durum da sürdürülebilirlik konusunda önemli bir avantaj elde etmenizi mümkün kılar. Sürdürülebilirlik daha iyi bir gelecek için, üzerinde durulması gereken konulardan birisidir. Geri dönüştürülmüş çelik teknolojisi, doğal kaynakların gereksiz tüketiminin de önüne geçer. Sıfırdan çelik üretimi için demir cevheri ham maddesinin madenlerden çıkarılması gerektiği için, bu işlem doğal yaşam alanları üzerinde olumsuz etkiler bırakarak ekosistemi ciddi bir şekilde etkiler. Bu nedenle çeliğin geri dönüştürülmesi, atık malzemelerin tekrar kullanıma kazandırılmasına olanak tanıyarak çevre üzerindeki etkilerin büyük oranda azalmasını sağlar.
Yeni çelik üretimi için ham maddenin toplanması ve taşınması aşamasında da büyük bir enerji tüketimi meydana gelir. Bunun yanı sıra geri dönüştürülen çelik, daha az enerji harcaması gerektirir. Daha az enerji tüketimi doğadaki karbon emisyonunun azalmasını sağlar. Doğadaki karbon emisyonunun azalması, atmosferde oluşan sera gazının miktarı açısından oldukça önemlidir. Geri dönüşüm, kullanılmaz halde olan atık malzemelerin çevreye verdiği birçok zararı önleme açısından oldukça etkili bir yöntemdir. İyi bir atık yönetim sistemi, çelik ürünlerin daha sürdürülebilir şekilde kullanılmasını destekler.
Atık Azaltma Stratejileri ve İnovasyon
Tüm dünyada sürdürülebilirlik ve doğal kaynakların korunması kapsamında atık azaltma stratejileri için çalışmalar yürütülür. Bu stratejiler, inovasyon adı verilen teknolojik alanda yapılan yenilikleri içerir. İnovasyon çalışmaları, atık yönetimi alanında hem zamandan hem maliyetten tasarruf etmeyi sağlarken, geri dönüşüm sürecinde çevre etkilerini de azaltmaya yönelik çözümler sunar. Gelişen teknoloji sayesinde atık azaltma stratejileri gün geçtikçe daha da gelişim gösterir.
İnovasyon çalışmalarına ek olarak atık azaltma çalışmalarında tüketici farkındalığı, üretim süreçlerinde daha iyi planlama stratejileri ve geri dönüşüm altyapısının geliştirilmesi gibi unsurlarda önemli bir rol oynar. Daha iyi bir gelecek ve sürdürülebilir bir dünya için hem bireylerin hem de şirketlerin bazı önlemlere dikkat etmesi gerekir. Bu önlemler genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
● Geri dönüşüm özelliğine sahip olan atıkların mutlaka türüne uygun olan geri dönüşüm kutularına atılması gerekir.
● Tüketiciler tarafından tek kullanımlık ürünler yerine sürdürülebilir ürünler tercih edilebilir.
● Alışverişler sırasında ihtiyaç duyulan miktar kadar satın alım yapmaya özen gösterilebilir.
● Eskimiş ya da kullanılabilir durumdaki eşyalar, çöpe atılmak yerine, yeniden dönüştürülebilir ya da ihtiyaç sahiplerine verilebilir.
● Geri dönüştürülen ya da ikinci el eşyaların alım ve satımı yaygın hale getirilmelidir.
Çelik sektöründeki öncü firmalardan olan Tosyalı Holding, dünya çapında bir şirket olma yolunda emin adımlarla ilerler. Yenilikçi ve kaliteli üretim anlayışıyla kullanıcılarına kusursuz bir hizmet sunar. Sürdürülebilirlik konusuna oldukça önem veren şirket, sorumlu ekosistem yönetimi ve karbonsuz çelik üretimi alanlarındaki çalışmalarıyla öne çıkar. Bu çalışmalar doğrultusunda daha yaşanılabilir bir dünya için sürdürülebilirlik hedefleri belirler. Ayrıca suda geri kazanım, yakıt olarak hidrojen kullanımı, güneş enerji santrali yatırımları gibi inovasyon çalışmaları yanı sıra kadın çalışan sayısını artırmak, çalışanların mesleki alanda gelişmelerini desteklemek gibi sosyal çalışmalarıyla da ön plana çıkar. Tosyalı Holding, tüm bu hedefler doğrultusunda daha iyi bir geleceğe yönelik yatırımlarını ve projelerini hayata geçirme misyonuyla sürdürülebilirliğe her zaman önem verir.